SIKCA SORULAN SORULAR
Gümrük Müşaviri; Dış ticaret işlemlerinin yürütülmesinde sanayici, ihracatçı ve ithalatçılara müşavirlik hizmeti veren gümrük müşavirleri ülkemizde kanunla kurulmuş ilk mesleği icra etmektedirler.
Gümrük müşavirlik mesleğinin konusu, 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu uyarınca eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin her türlü işlemlerin dolaylı temsilci sıfatıyla yürütülmesidir. Dolaylı temsil yoluyla eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin faaliyetler gümrük müşaviri aracılığıyla yürütülür.1909 yılından beri Türk ticaret hayatında bulunan ve müşterilerine gümrükleme ve lojistik hizmetleri yanında, danışmanlık hizmeti veren, dış ticaretin her aşamasında görev alan ve dış ticaret sektörüne yön veren gümrük müşavirleri ticaret ve gümrük işlemleri ile ilgili konularda yazılı görüş verebilir; hakemlik, bilirkişilik ve benzeri işleri yapabilir.
Gümrükleme; Yabancı bir ülkeyle gerçekleştirilen dış ticaret faaliyetlerinde, ürün veya hizmetlerin gümrüklü sahalardan geçişi sırasında devletle olan ilişki ve işlemlerin yürütülmesi hizmetidir.
Dış ticaret işlemleri sırasında uyulması gereken kurallar bütünüdür.
İhracat: Bir ülkede üretilen bir malın, yabancı ülkelere döviz karşılığında satılmasına denir. İhracatın diğer bir
adı da dışsatımdır ve ithalatın karşıtı olarak da tanımlanabilir. Dış ticaret verilerinin en önemli başlıklarından
biri olan ihracat, ithalatla beraber bir ülkenin dış ticaret dengesini oluşturur.
İthalat: Bir ülkenin, yabancı ülkelerden döviz karşılığında mal veya hizmet satın almasına denir. İthalat, diğer bir adıyla dışalım olarak da bilinir. Bir ülkenin ihtiyaç duyduğu ürünleri yurtdışından temin etmesi bu kapsamda değerlendirilir.
Ordino: İthalat işlemlerinde, taşınan malların alıcıya teslim edilebilmesi için taşıyıcı tarafından düzenlenen ve gümrük işlemlerinin yapılabilmesi için gerekli olan bir belgedir.
Demuraj: Limanda geminin yükleme veya boşaltma işlemleri için belirlenen sürenin aşılması durumunda taşıyanın (armador) talep ettiği gecikme ücretidir.
Ardiye: Malların limanda veya antrepoda bekletilmesi durumunda oluşan depolama masrafıdır.
Navlun: Taşımacılık işlemlerinde, yüklerin bir yerden bir yere taşınması için ödenen taşıma bedelidir.
A.TR Belgesi: Avrupa Birliği ülkelerine yapılan ihracatta, eşyanın serbest dolaşımda olduğunu gösteren ve gümrük vergisi muafiyeti sağlayan bir belgedir.
EUR.1 Belgesi: Serbest ticaret anlaşmaları kapsamında, malların tercihli tarife uygulamalarından yararlanması için düzenlenen ve malların menşeini belirten belgedir.
Menşe Şahadetnamesi: İhraç edilen malın hangi ülkeye ait olduğunu belirten ve ihracatçı ülkenin yetkili makamlarınca düzenlenen belgedir.
Gözetim Uygulaması: Devletin, ithalat yapılan malların fiyatlarını ve miktarlarını kontrol altında tutmak için yürürlüğe koyduğu bir sistemdir. Bu sistem, genellikle koruma amaçlı uygulanır.
Ek Mali Yükümlülük: İthal edilen mallar üzerinden alınan ve genellikle korunma amaçlı uygulanan ek bir vergi türüdür.
Teslim Şekilleri: Dış ticarette kullanılan teslim şekilleri, uluslararası ticarette malların taşınması sırasında sorumluluk ve masrafların taraflar arasında nasıl paylaşıldığını belirler. En sık kullanılan teslim şekilleri:
• FOB (Free On Board)
• CIF (Cost, Insurance, and Freight)
• EXW (Ex Works)
• DDP (Delivered Duty Paid)
Ödeme Şekilleri: Uluslararası ticarette kullanılan başlıca ödeme şekilleri şunlardır:
• Peşin ödeme
• Mal mukabili ödeme
• Vesaik mukabili ödeme
• Akreditifli ödeme
Antrepo: Gümrük gözetiminde bulunan, ithalat ve ihracat ürünlerinin belirli bir süre depolandığı alanlardır.
Aktarma: Yüklerin bir taşıma aracından diğerine nakledilmesi işlemine verilen isimdir.
Anti-Damping Vergisi: Haksız rekabeti önlemek amacıyla, ithal edilen ürünlere uygulanan ek vergidir. Bu vergi, yerel üreticileri koruma amacı taşır.
Asıl Manifesto: Taşıma işlemlerinde yüklerin detaylarını ve varış noktalarını içeren resmi belgedir.
Avaraya: Deniz taşımacılığında, yük veya gemide meydana gelen zararı ifade eder. Avarya, müşterek veya hususi olabilir.
Avrupa Birliği’nin öncüsü olan ve kömür ile çelik sektörlerinde ekonomik iş birliği sağlamak amacıyla kurulmuş topluluktur.
Avrupa Birliği’nde, ithalat ve ihracatta kullanılan ürünlerin kodlarını ve vergi oranlarını içeren entegre bir sistemdir.
Ürünlerin miktar, birim fiyat, toplam bedel gibi detaylı bilgilerini içeren ticari bir belgedir.
Bir ürünün gümrük tarifesi açısından hangi sınıflandırmaya tabi olduğunu belirleyen resmi bilgi belgesidir.
Bir ürünün menşe ülkesinin tespiti için kullanılan, gümrük idarelerince verilen resmi bilgi belgesidir.
İthal edilen bir malın karşılığında, aynı ülkeden başka bir malın ihraç edilmesini şart koşan ticaret modelidir.
Ürünlerin yasal olduğunu ve gerekli vergilerin ödendiğini gösteren resmi işaret veya etiket.
Gümrük işlemlerinin daha hızlı ve kolay yapılmasını sağlayan prosedürdür. Özellikle ticaret hacmi yüksek firmalar için uygulanır.
Tehlikeli atıkların sınır ötesi taşınımını kontrol altına almak ve çevreyi korumak amacıyla yapılan uluslararası bir anlaşmadır.
Yurt dışına yapılan, karşılığında döviz veya para alınmayan ihracat türüdür. Örneğin, hediyeler veya tanıtım amaçlı gönderimler.
Gümrük işlemlerinde malın türü, miktarı ve değeri gibi bilgilerin resmi olarak beyan edilmesidir.
İthalat ve ihracat işlemlerinde kullanılan, malın detaylarını içeren resmi gümrük formudur.
Gümrük işlemleri için gerekli beyannameyi doldurup sunan kişi veya firma.
Gümrük işlemlerinde verilen bilgilerin doğru olduğunu ve hukuki sorumluluğun kabul edildiğini ifade eder.
Gümrük idaresinin, beyan edilen mal ve belgeler hakkında daha fazla bilgi istemesidir.
Malın kendi ağırlığına, ambalaj ve taşıma malzemelerinin ağırlığının eklenmiş hali.
Deniz taşımacılığında kullanılan yakıt türüne verilen isimdir.
Bir ürünün Avrupa Birliği standartlarına uygun olduğunu ve serbest dolaşıma girebileceğini gösteren işaret.
Bir ticari işlemin toplam satış hacmini ifade eder.
Farklı ülkelerde üretilen malların, belirli bir serbest ticaret anlaşması çerçevesinde, tek bir menşe statüsü kazandırılması yöntemidir.
Bir geminin tamamının veya bir kısmının taşımacılık için kiralanmasını düzenleyen anlaşmadır.
İthal edilen malların işlenerek ihraç edilmesi veya yeniden üretim süreçlerinde kullanılması amacıyla uygulanan rejimdir.
İthal edilen malların dahilde işleme rejimi kapsamında işlenmesine izin veren resmi belgedir.
İthal edilen hammaddelerin veya ürünlerin işlenerek ihraç edilmesini teşvik eden vergi avantajları sağlayan gümrük prosedürüdür.
Resmi belgeler üzerinden alınan yasal bir vergi türüdür.
Bir malın, dış pazarlarda, iç pazardaki fiyatından daha düşük bir fiyata satılmasıdır. Genelde rekabeti artırma amacı taşır.
Bir malın taşıma ambalajı veya kabının ağırlığıdır. Brüt ağırlıktan dara çıkarıldığında net ağırlık elde edilir.
Bir geminin yükleme veya boşaltma süresinin uzaması durumunda ödenen tazminat veya ceza ücreti.
Büyük ölçekli ihracat yapan şirketlerin dış ticaret faaliyetlerini organize eden özel bir şirket türüdür.
Ürünlerin, belirli ulusal veya uluslararası standartlara uygun olarak üretilmesi ve ihracat işlemlerinde bu standartlara uyulmasıdır.
Bir kişinin, kendi adına ve başkasının hesabına hareket ederek gümrük işlemlerini yürütmesidir.
Bir kişinin, hem kendi adına hem de kendi hesabına hareket ederek gümrük işlemlerini yürütmesidir.
Ambalajlanmamış, genellikle sıvı, tahıl veya maden gibi ürünlerin toplu halde taşınmasıdır.
Yabancı ülkelerin para birimi veya bu para biriminde yapılan her türlü ödeme aracı.
Döviz kuru, bir ülkenin para biriminin başka bir ülkenin para birimi karşısındaki değeridir. Örneğin, 1 Amerikan Doları’nın Türk Lirası cinsinden karşılığı döviz kuru ile ifade edilir.
E İşareti, Avrupa Birliği’nde kullanılan bir güvenlik ve kalite işaretidir. Özellikle otomotiv sektörü ürünlerinde ve bazı cihazlarda, ürünlerin Avrupa standartlarına uygun olduğunu göstermek için kullanılır.
EDI, işletmeler arasında belgelerin (fatura, sipariş gibi) elektronik ortamda standart bir formatta değişimini sağlayan bir sistemdir. Kağıt belge kullanımını azaltır ve süreçleri hızlandırır.
EFTA, Avrupa Serbest Ticaret Birliği anlamına gelir. İsviçre, Norveç, İzlanda ve Lihtenştayn gibi ülkelerin dahil olduğu, ticari engelleri azaltmayı amaçlayan bir ekonomik iş birliği organizasyonudur.
Ek mali yükümlülük, ithalat veya ihracatta mevcut vergi ve harçlara ek olarak alınan ücretlerdir. Bu ücretler genellikle belirli ürün gruplarını hedef alır.
Ek tahakkuk, gümrük işlemlerinde eksik veya yanlış hesaplanan vergilerin sonradan düzenlenerek tahsil edilmesidir.
Ekspertiz raporu, bir malın özelliklerini, durumunu ve değerini belirlemek için yapılan teknik bir incelemenin sonuçlarının yer aldığı belgedir. Örneğin, araç ekspertiz raporu bir aracın mekanik ve dış durumunu değerlendirir.
Eksik belgelerle beyan, ithalat veya ihracatta gerekli olan belgelerin tamamlanmadan beyan yapılması durumudur. Eksik belgeler belirli bir süre içinde tamamlanmalıdır.
Elleçleme, bir ürünün gümrük antreposunda fiziki olarak yeniden düzenlenmesi, paketlenmesi veya üzerinde değişiklik yapılması işlemlerini ifade eder.
Eşyanın millileşmesi, ithalat işlemleri tamamlanarak eşyanın tüm vergilerinin ödenip serbest dolaşıma girmesi anlamına gelir.
Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması, bir eşyanın gümrük mevzuatına uygun olarak belirli bir statüye (ithalat, ihracat, transit, antrepo gibi) geçirilmesi anlamına gelir.
Factoring, bir işletmenin alacaklarını nakde çevirmesi için üçüncü bir tarafın (factoring şirketinin) devreye girdiği bir finansman yöntemidir. Bu sayede işletmeler hızlı nakit akışı sağlar.
FCL (Full Container Load), bir konteynerin tamamen bir göndericiye ait yüklerle doldurulması anlamına gelir. Taşımacılıkta sıkça kullanılır.
FEU (Forty-Foot Equivalent Unit), taşımacılıkta kullanılan 40 feet’lik konteynerin ölçü birimidir. Konteyner hacimlerini tanımlamak için kullanılır.
Finansal kiralama, bir malın mülkiyet hakkı saklı kalmak kaydıyla, kullanım hakkının belirli bir süre için kiracıya verilmesidir. Genelde taşınmazlar veya makineler için kullanılır.
Fiziki muayene, gümrük işlemleri sırasında malların fiziksel olarak incelenmesini ifade eder. Bu, beyan edilen bilgilerle malların uyumunun kontrol edilmesi için yapılır.
Forfaiting, ihracatçının uzun vadeli alacaklarını iskonto ederek nakit ihtiyacını karşılamasını sağlayan bir finansman yöntemidir. Bu yöntemle alacak riski üçüncü bir tarafa devredilir.
Forwarder, taşımacılık ve lojistik hizmetleri organize eden aracı kuruluştur. Malların bir noktadan başka bir noktaya taşınması için nakliye hizmetlerini koordine eder.
Gabari, taşıtların veya yüklerin yasal olarak belirlenmiş maksimum genişlik, yükseklik ve uzunluk ölçüleridir.
Gecikme faizi, ödenmesi gereken bir borcun vadesinde ödenmemesi durumunda uygulanan ek faiz oranıdır.
Geçici kabul, ithal edilen bir eşyanın belirli bir süre için gümrük vergilerinden muaf olarak ülkeye girişine izin verilmesidir. Bu eşyalar genelde sergiler veya fuarlar için getirilir.
Genelge, bir kurum veya kuruluş tarafından yayımlanan, belirli bir konuda bilgi veren veya uyulması gereken kuralları açıklayan resmi yazıdır.
Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS), gelişmiş ülkelerin, gelişmekte olan ülkelere bazı ürünlerde gümrük vergisi muafiyeti veya indirim sağladığı bir ticaret sistemidir.
Geri gelen eşya, ihracat işlemi tamamlandıktan sonra belirli bir nedenle ülkeye geri dönen mallardır. Bu mallar genellikle gümrük vergisinden muaf tutulur.
Geri ödeme sistemi, ithal edilen bir ürünün işlenerek tekrar ihraç edilmesi durumunda, ithalat sırasında ödenen vergilerin geri alınmasını sağlayan bir uygulamadır.
Giriş gümrük idaresi, bir ülkeye ithal edilen malların ilk giriş yaptığı ve gümrük işlemlerinin başladığı gümrük noktasıdır.
Global teminat, birden fazla ithalat veya ihracat işlemi için tek bir teminat kullanılarak yapılan bir gümrük uygulamasıdır.
Götürü teminat, belirli bir işlem için önceden belirlenmiş bir tutarda alınan sabit teminattır.
Grupaj, farklı göndericilere ait yüklerin aynı araçta bir araya getirilerek taşınması işlemidir. Bu yöntem, lojistik maliyetlerini azaltır.
Gümrük beyanı, ithalat veya ihracat sırasında eşyanın özelliklerini ve taşınma şartlarını beyan eden resmi bir belgedir.
Gümrük bölgesi, bir ülkenin kara, deniz ve hava sınırları içerisinde kalan ve gümrük kurallarının uygulandığı alanlardır.
Gümrük hattı, gümrük bölgesinin sınırlarını belirleyen ve malların giriş-çıkış işlemlerinin kontrol edildiği sınır hattıdır.
Gümrük müşaviri, gümrük işlemlerinde taraflara danışmanlık ve işlem hizmeti veren, yetkili ve uzman kişidir.
Gümrük statüsü, bir eşyanın serbest dolaşımda olup olmadığını veya transit, ithalat ya da ihracat durumunda bulunup bulunmadığını ifade eder.
Gümrük tarife cetveli, ithalat ve ihracat sırasında uygulanacak vergi oranlarını ve mal sınıflandırmalarını içeren resmi bir listedir.
GATT, dünya ticaretinde tarifelerin azaltılması ve ticaret engellerinin kaldırılması için oluşturulmuş çok taraflı bir anlaşmadır.
Gümrük vergisi, ithalat veya ihracat edilen mallar üzerinden alınan devlet vergisidir.
GÜVAS, gümrük işlemlerine ilişkin verilerin toplandığı ve analiz edildiği bir bilgi yönetim sistemidir.
Gümrüklenmiş bedel, ithal edilen malın gümrük vergileri ve diğer masraflar eklendikten sonra oluşan toplam maliyetidir.
Gümrüklenmiş piyasa değeri, ithal edilen malın gümrüklenmiş bedel üzerinden hesaplanan piyasa değeridir.
Gümrüklü saha, gümrük denetimine tabi olan, malların depolandığı ve işlemlerinin yapıldığı alanlardır.
Haksız rekabet, ticarette dürüst olmayan yöntemler kullanarak diğer firmaların zarar görmesine neden olan eylemler bütünüdür.
Hariçte işleme, bir malın yurt dışına gönderilerek işlenmesi ve ardından tekrar ülkeye ithal edilmesi işlemidir.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), dünya genelinde hava taşımacılığını düzenlemek ve standartlar oluşturmak amacıyla kurulmuş bir organizasyondur.
İdari karar, bir kamu kurumu tarafından alınan ve belirli bir konuda uyulması gereken kuralları belirleyen resmi bir karardır.
İhracat sayılan satış ve teslimler, bir malın yurt dışına gönderilmesi ya da özel teşviklerle ihraç edilmesine olanak sağlayan işlemlerdir.
İhtisas gümrüğü, belirli bir ürün grubu veya ticaret türünde uzmanlaşmış gümrük idaresidir.
İkame mal, aynı ihtiyacı karşılayabilen ve birbirinin yerine kullanılabilen ürünlerdir.
İkinci muayene, gümrük işlemlerinde ilk muayenede oluşan itirazlar veya şüpheler sonucunda yapılan detaylı kontrol işlemidir.
İkinci tahlil, bir malın laboratuvar analiz sonuçlarına itiraz edilmesi durumunda yapılan tekrar test işlemidir.
Incoterms, uluslararası ticarette kullanılan ve tarafların yükümlülüklerini tanımlayan standart teslimat kurallarıdır.
İntaç veya fiili ihraç tarihi, bir malın ihracat işleminin tamamlandığı ve ülke dışına gönderildiği tarihtir.
İrsaliye, taşınan malın özelliklerini ve miktarını gösteren, taşıma işlemi sırasında kullanılan resmi belgedir.
İthal eşyasının gümrük kıymeti, malın yurtdışından satın alındığı fiyatına gümrük masraflarının eklenmesiyle oluşan toplam değerdir.
İthalatta gözetim önlemi, ithalatı kontrol altına almak amacıyla belirli ürünlere uygulanan denetim ve kayıt prosedürüdür.
İtiraz, bir kişi veya kurumun yapılan bir işlem ya da karara karşı hukuki olarak itiraz hakkını kullanmasıdır.
İzahname, bir işlem, mal veya olay hakkında detaylı bilgi veren resmi veya hukuki bir açıklama dokümanıdır.
Bir ülkenin kara sularında yalnızca kendi vatandaşlarının veya kendi bayrağını taşıyan gemilerin ticari faaliyet yürütme hakkıdır.
Kap, bir ürünü korumak, taşımak veya depolamak için kullanılan ambalaj, kutu ya da diğer muhafaza aracıdır.
Katma Değer Vergisi (KDV), mal ve hizmetlerin üretiminden nihai tüketimine kadar geçen her aşamada uygulanan dolaylı bir vergidir.
Kayda bağlı ihracat, belirli ürünlerin ihracat işlemlerinin yetkili birim tarafından kayıt altına alınmasını zorunlu kılan uygulamadır.
Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF), belirli işlemler üzerinden alınan ve devletin ekonomik faaliyetlerini desteklemek amacıyla kullanılan bir fon türüdür.
Kıymet, bir malın ekonomik değeri veya parasal karşılığıdır.
Kimyagerlik numune, bir malın fiziksel veya kimyasal özelliklerinin laboratuvar ortamında incelenmesi amacıyla alınan örnek parçadır.
Kombine Nomenklatör Kodu (KN Kodu), Avrupa Birliği tarafından kullanılan ve malların sınıflandırılmasını sağlayan 8 haneli bir tarife kodudur.
Know-how, bir işin nasıl yapılacağını ifade eden, teknik bilgi, deneyim ve beceriyi içeren uygulamalı bilgi birikimidir.
Konşimento, taşınan malın cinsi, miktarı ve taşıma şartlarını gösteren, uluslararası taşımacılıkta kullanılan resmi bir belgedir.
Konsinye ihracat, malın satılmak üzere yurt dışına gönderildiği ancak satış gerçekleşmeden önce bedelin tahsil edilmediği ihracat türüdür.
Konteyner, mal taşımacılığında kullanılan standart boyutlarda, dayanıklı ve tekrar kullanılabilir bir taşıma birimidir.
Kontrol belgesi, belirli ürünlerin ithalat veya ihracatında ilgili otoriteden alınması gereken onay belgesidir.
Kota, belirli bir mal veya hizmetin ithalat ya da ihracat miktarına getirilen sınırlamadır.
Kur farkı, döviz kurlarındaki değişiklik nedeniyle ortaya çıkan fiyat farklılıklarını ifade eder.
Küşat, gümrük işlemlerinde eşyanın kontrol edilmesi ve işlemlerinin başlatılmasına izin verilmesi sürecidir.
Lisans, belirli bir ürün veya hizmetin üretilmesi, dağıtılması ya da ithalat/ihracatına yetki veren resmi belgedir.
LCL (Less than Container Load), konteyner taşımacılığında bir konteynerin farklı yük sahiplerinin eşyalarıyla paylaşılmasını ifade eder.
Lojistik, malzemelerin, ürünlerin ve bilgilerin bir noktadan diğerine taşınması, depolanması ve yönetilmesi süreçlerini kapsayan bir hizmet alanıdır.
Mahrece iade, ithal edilen bir malın çeşitli sebeplerle geldiği ülkeye geri gönderilmesidir.
Matrah, bir verginin hesaplanmasında temel alınan değeri ifade eder.
Menşe, bir ürünün üretildiği, çıkarıldığı veya işlendiği ülkeyi ifade eden bir kavramdır.
Menşe kuralı, bir ürünün hangi ülkeye ait olduğunu belirlemek için kullanılan uluslararası kurallardır.
Menşe kümülasyonu, farklı ülkelerden elde edilen girdilerin bir araya getirilerek belirli bir üretim sürecinde kullanılmasını ifade eder.
Muayene, gümrük işlemlerinde eşyanın türü, miktarı ve niteliğiyle ilgili doğruluğun kontrol edilmesi sürecidir.
Multimodal nakliye, bir yükün birden fazla taşıma yöntemi (deniz, kara, hava) kullanılarak taşınmasıdır.
Mücbir sebep, doğal afet, savaş, grev gibi önceden öngörülemeyen ve kontrol edilemeyen olaylar nedeniyle yükümlülüklerin yerine getirilememesidir.
Mükellefiyet, bir kişinin ya da kuruluşun yasal olarak belirlenmiş bir yükümlülüğü yerine getirme sorumluluğudur.
Navlun, deniz taşımacılığında malın taşınması karşılığında ödenen ücrettir.
Net ağırlık, bir ürünün ambalajı hariç, yalnızca ürünün kendi ağırlığını ifade eder.
Numune, bir ürünün özelliklerini temsil eden küçük bir örnektir.
Ordino, ithalat işlemlerinde malın gümrükten çekilebilmesi için verilen teslim belgesidir.
Ortak Gümrük Tarifesi, bir gümrük birliği içinde üye ülkelerin ortak dış ticaret politikası kapsamında uyguladığı tarifedir.
Ödeme emri, bir alıcının bankasına belirli bir ödeme yapmasını talep ettiği resmi belgedir.
Ön Statü Belgesi, eşyanın ithalat veya ihracatına ilişkin vergisel veya ticari avantajlardan yararlanabilmesi için gerekli olan belgedir.
Ödenmiş sermaye, bir şirketin ortakları tarafından taahhüt edilip tamamı ödenmiş sermaye tutarıdır.
Özet beyan, eşyanın taşınması sırasında kullanılan ve gümrüğe sunulan taşıma belgesinin özetidir.
Pan Avrupa Menşe Kümülasyonu, Avrupa ülkeleri arasında ticaretin kolaylaştırılması için menşe kurallarının esnek hale getirilmesini ifade eder.
Palet, taşımacılık ve depolamada ürünlerin düzenli bir şekilde istiflenmesini ve taşınmasını sağlayan platformdur.
Parsiyel sevkiyat, bir taşıma aracının farklı yük sahiplerinin mallarıyla paylaşılması anlamına gelir.
Patent, bir buluşun sahibine belirli bir süre boyunca üretim, kullanım ve satış hakkı tanıyan koruma belgesidir.
Piyasa değeri, bir malın serbest piyasa koşullarında alınıp satılabileceği fiyatı ifade eder.
Rayiç bedel, bir malın güncel piyasa koşullarındaki ortalama değeridir.
Referans fiyat, bir ürün ya da hizmet için belirlenmiş, piyasa veya yasal düzenlemelerce referans alınan fiyat seviyesidir.
Royalti, bir patent, telif hakkı veya ticari marka gibi fikri mülkiyet haklarının kullanımına karşılık ödenen bedeldir.
Römork, motorlu araçlara bağlanarak taşımacılıkta kullanılan motorsuz taşıma aracıdır.
Sahte menşeili eşya, gerçek üretim yerinden farklı bir ülke menşei gösterilerek ticareti yapılan üründür.
Sektörel dış ticaret şirketi, belirli bir sektör için dış ticaret hizmetleri sunan uzmanlaşmış bir firmadır.
Serbest bölge, ticari ve ekonomik avantajların sağlandığı, genellikle vergi avantajları bulunan özel ekonomik alanlardır.
Serbest bölge işleticisi, serbest bölgelerdeki ticari faaliyetlerin yönetiminden ve işletilmesinden sorumlu kurumdur.
Serbest bölge kullanıcısı, serbest bölgede faaliyet gösteren ve bu bölgenin avantajlarından yararlanan kişidir.
Serbest dolaşım, eşyanın gümrük vergilerinin ödendiği ve ithalat kısıtlamalarına tabi tutulmadan serbestçe ticarete konu olabileceği statüdür.
Serbest ticaret anlaşması, taraf ülkeler arasında ticari engelleri azaltmak veya kaldırmak amacıyla yapılan anlaşmadır.
Sözlü beyan, eşyanın gümrük işlemleri sırasında yazılı belge yerine sözlü olarak beyan edilmesidir.
Spesifik tarife, eşya üzerinden alınan gümrük vergisinin miktarına veya ağırlığına göre sabit bir ücret olarak belirlenmesidir.
Standardizasyon, ürünlerin veya hizmetlerin belirli standartlara uygun hale getirilmesidir.
Şartlı muafiyet sistemi, belirli koşullar altında eşyanın gümrük vergilerinden muaf tutulduğu bir düzenlemedir.
Tam tespit, eşyanın gümrük işlemleri sırasında ayrıntılı olarak incelenmesi ve tüm belgelerinin doğruluğunun kontrol edilmesidir.
Tahakkuk, ödenecek vergi veya harçların hesaplanarak kesinleşmesi anlamına gelir.
Takas, mal veya hizmetlerin para yerine başka bir mal veya hizmet ile değiş tokuş edilmesidir.
Tam muafiyet, belirli koşullara tabi olan eşyanın tüm gümrük vergilerinden tamamen muaf tutulmasıdır.
Tarife dışı engel, gümrük tarifeleri dışında, ticareti kısıtlayan veya zorlaştıran düzenlemelerdir.
Tarife kontenjanı, belirli bir miktar eşyanın düşük veya sıfır gümrük vergisiyle ithal edilmesine olanak sağlayan uygulamadır.
Tasfiye, gümrük mevzuatına uygun olmayan veya sahibince talep edilmeyen eşyanın satılması veya imha edilmesidir.
Tebliğ, bir bilginin veya kararın resmi yollarla ilgililere duyurulmasıdır.
Tek tarife, her eşya için sabit bir oran veya miktarda uygulanan gümrük vergisidir. Maktu tarife ise eşyanın birim miktarına sabit bir bedel olarak belirlenen vergiyi ifade eder.
Telafi edici vergi, ithalat sırasında oluşabilecek fiyat avantajlarını dengelemek amacıyla alınan vergidir.
Telif hakkı, bir eserin sahibine, eser üzerinde yasal koruma sağlayan ve kullanma hakkını tanıyan haktır.
Teminat, belirli bir yükümlülüğün yerine getirileceğini garanti altına almak için verilen güvence ya da mal varlığıdır.
Teminat mektubu, bir bankanın, müşterisinin belirli bir yükümlülüğünü yerine getireceğini garanti ettiği belgedir.
Tercihli tarife, belirli ülkelerle yapılan ticaret anlaşmaları çerçevesinde uygulanan, düşük veya sıfır gümrük vergisi oranıdır.
Tercihsiz menşe kuralları, ülkeler arasında ticarette uygulanacak standart menşe kurallarını ifade eder.
Tescil, bir işlemin veya belgenin resmi kayıtlara geçirilmesi ve onaylanmasıdır.
Tescil onayı, bir işlemin kaydedildiğini ve resmileştirildiğini belirten yetkili makam tarafından verilen belgedir.
TEU (Twenty-foot Equivalent Unit), konteyner taşımacılığında kullanılan, 20 fit uzunluğundaki bir standart konteyner birimidir.
Ticaret politikası önlemleri, bir ülkenin dış ticaretini düzenlemek, ithalatı ve ihracatı kontrol etmek amacıyla aldığı gümrük tarifesi, kota ve diğer düzenleyici tedbirlerdir.
Transit, bir ülkenin gümrük sınırından geçerken başka bir ülkeye gönderilen eşyaların, o ülke üzerinden taşınmasıdır.
Üçüncü ülke, iki ülke arasındaki ticaret veya anlaşmalarda taraf olmayan ve genellikle farklı bir gümrük uygulamasına tabi olan ülkedir.
VEDOP (Vergi Dairesi Otomasyon Projesi), Türkiye’deki vergi dairelerinin otomasyonunu ve elektronik işlemleri kolaylaştırmayı amaçlayan bir projedir.
Vergi ödeme mükellefiyetinin başlangıcı, ithalat veya ihracat işlemleri sırasında verginin tahakkuk ettiği ve ödenmesi gerektiği tarihi ifade eder.
Vergiye esas olan tarife, bir malın gümrük vergilerinin hesaplanmasında kullanılan tarife sınıflandırmasıdır.
Yatık mal, taşınma sırasında kaybolmuş, hasar görmüş veya terk edilmiş malları ifade eder.
Zeylname, bir belgeye ek olarak düzenlenen ve onu tamamlayan ek bir yazıdır.